چرخه لیتیک ویروس

ویروس ها درون سلول های زنده همانندسازی می کنند. ویروس ها آنزیم های لازم برای متابولیسم و نیز ساختارهای لازم برای پروتئین سازی را ندارند. بنابراین برای همانندسازی به سلول های زنده (سلول های میزبان) وابسته می باشند، به همین دلیل قبل از آن که ویروس بتواند همانندسازی کند باید سلول زنده ای را آلوده کرده باشد. ویروس ها سلول ها را از راه های گوناگون آلوده می کنند. به طور مثال باکتریوفاژها دیواره‌ی سلولی باکتری را سوراخ و بعد نوکلئیک اسید خود را به درون آن تزریق می کنند و یا ویروس های گیاهی مثل TMV از طریق شکاف های کوچکی که در دیواره سلولی ایجاد شده است به سلول وارد می شوند ویروس های جانوری از طریق آندوسیتوز به سلول وارد می شوند.

زیان ویروس ها وقتی آشکار می شود که درون سلول ها همانند سازی خود را آغاز می کنند. ورود ویروس به درون سلول به خودیِ خود مضر نیست اما بعد از چند صد مرتبه همانندسازی، تعداد ویروس ها آن قدر زیاد می شود که سلول می ترکد و از بین میرود. این آسیب سلول ها ممکن است در نهایت به آسیب اندام ها منجر شود به شرطی که تعداد یافت هایی که از بین می روند. برای از کار افتادن یک اندام کافی باشد. گاهی ویروس بلافاصله بعد از آن که سلولی را آلوده کرد، شروع به همانندسازی می کنند و ویروس های جدیدی را می سازد به این مسیر چرخه‌ی لیتیک می‌گوییم.

مراحل آلوده سازی سلول و همانندسازی ویروس همراه با تخریب سلول را چرخه‌ی لیتیک می‌نامیم. ژن های ویروسی بعد از آن که وارد سلول شدند، امکانات سلول میزبان را در اختیار می گیرند و به تولید ژن های ویروسی و نیز پروتئین های ویروسی مثل کپسید می پردازند. سپس پروتئین ها و ژن های ویروسی در واقع نوکلئیک اسید ویروس با آرایش مخصوصی کنار هم قرار می گیرند و ویروس کامل را پدید می آورند.

نحوه کار با شبیه ساز

در زبانه توضیحات می توانید توضیحات هر یک از مراحل چرخه لیتیک را به همراه یک تصویر کلی از هر مرحله مشاهده نمایید. با استفاده از دکمه پخش می توانید مراحل چرخه لیتیک را در زبانه شبیه سازی ببینید. در این زمان در زبانه جدول، نمودار میله ای و نمودار، مقدار ویروس ها، سلول های آلوده و سلول های سالم موجود در زبانه شبیه ساز را به صورت هم زمان در به ترتیب در جدول، نمودار میله‌ای و نمودار به صورت طبقه بندی شده، مشاهده نمایید.

سوالات:

۱- چرا ویروس‌ها برای همانندسازی به سلول‌های زنده وابسته‌اند؟

۲- به چه علت در پایان چرخه لیتیک سلول‌های میزبان از بین می‌روند؟

۳- ویروس باکتریوفاژ از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

۴- چرخه لیتیک از چه مراحلی تشکیل شده است؟